پروانه ساخت ساختمان چیست؟

پروانه ساختمان یا مجوز ساخت ساختمان ، یک مجوز رسمی است که توسط شهرداری صادر می‌شود. این مجوز به مالکان و سازندگان ساختمان‌ها اجازه می‌دهد که با رعایت قوانین و مقررات ملی ساختمان ، اصول شهرسازی ، ضوابط طرح جامع شهری و… مراحل ساخت پروژه ساختمانی خود را شروع و به پایان برسانند. به عبارت دیگر، جواز ساخت ساختمان یک مجوز ضروری است که برای شروع ساخت یک ساختمان لازم است و بدون آن اجازه ساخت نخواهید داشت.

چه موقع ملزم به اخذ مجوز ساخت ساختمان هستیم :

برای شروع ساخت یک ساختمان، ابتدا باید از مراجع مربوطه (شهرداری ها) دریافت کنید. به طور کلی، اخذ جواز ساختمان برای احداث بنای جدید و یا ایجاد تغییرات بزرگ در ساختمان‌های موجود و همچنین برای پروژه‌های بازسازی که منجر به اضافه شدن متراژ بنا یا تغییرات اساسی در ساختار بنا شود ، اجباریست. به عنوان مثال، اگر می‌خواهید یک بنای جدید بسازید. باید ابتدا مجوز ساختمان سازی دریافت کنید. به همین ترتیب، اگر قصد دارید یک بخش از ساختمان را بازسازی کنید و تغییرات بزرگی را در آن ایجاد کنید، نیاز به پروانه ساخت ساختمان دارید.

مدارک لازم جهت اخذ پروانه ساختمان :

1. اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی مالک یا مالکین
2. اصل و کپی سند مالکیت زمین یا ملک
3. وکالتنامه رسمی از ملک یا مالکین در صورتی که نمی توانند در دفتر خدمات الکترونیک شهر حضور داشته باشند.
4. اصل و کپی آخرین فیش عوارض نوسازی و شهرداری ملک
5. در صورتی که ملک شما بنای ساخته شده نداشته باشد. ملزم به ارائه رای کمیسیون ماده ۱۲ یا گواهی عدم استفاده از مزایای مواد ۶ و ۸ قانون زمین شهری می باشید.
6. صورت مجلس تفکیکی را برای املاکی که آپارتمانی هستند همراه داشته باشید.
7. بهتر است فیش آب ، برق ، گاز و تلفن را در صورتی که دارید به همراه داشته باشید.
8. در صورتیکه ملک مالکیت شخص حقوقی مثلا شرکت دارد، حتما معرفی نامه رسمی با درج حدود اختیارات ، اساسنامه و روزنامه رسمی همراه داشته باشید.

مراحل اخذ پروانه ساختمان :

نحوه اخذ پروانه ساختمان به ترتیب شامل مراحل ذیل می گردد ، لطفا با دقت مطالعه نمایید.

• تشکیل پرونده :

• تکمیل مدارک و مراجعه به دفتر خدمات الکترونیک شهر یا شهرداری جهت تشکیل پرونده برای صدور دستور نقشه ( فرم اطلاعات احداث بنا )

• دستور بازدید ملک :

• پس از تشکیل پرونده ، مسئول مربوطه شهرداری با هماهنگی شما برای بازدید ملک مراجعه می نماید. مواردی همچون ابعاد ملک ، بر ملک ، عرض گذر ملک و شرایط ساختمان های مجاور را بررسی و در گزارش مکتوب خود به شهرداری ارائه می نماید.

• کارشناس طرح تفضیلی :

• این مورد در شهرهای بزرگ وجود دارد. کارشناس مربوطه مدارک و گزارش کارشناس بازدید را با طرح تفضیلی ملک مطابقت داده و ابعاد و حدود ملک ، پهنه ملک ، میزان درصد پوشش ، سطح اشغال ، تعداد طبقات مجاز و حداکثر تراکم ساختمانی مجاز و… را مشخص می نماید.

• صدور دستور نقشه :

• پس از طی نمودن مراحل بالا ، دستور نقشه صادر می شود. دستور نقشه حاوی اطلاعات مورد نیاز جهت طراحی معماری ملک می باشد. شما با در دست داشتن دستور نقشه یا فرم اطلاعات احداث بنا باید به دفاتر مهندسی مراجعه نمایید. لازم بذکر است شرکت ساختمانی اسپرلوس طراحی نقشه های پروژه شما را با بالاترین کیفیت و نازلترین قیمت به همراه اخذ تاییدیه شهرداری انجام می دهد.

• طراحی :

• در این مرحله حتما از یک مهندس طراح معماری خبره با آشنایی کامل به قوانین ، مقررات و ضوابط معماری مراجعه نمایید. معمار شما باید سعی نماید در برآورده سازی حداکثر متراژ بنای مفید ، تعداد پارکینگ ، کیفیت چیدمان و طراحی تلاش نماید. این بخش مهمترین بخش کار شماست. زیرا بنایی که در آینده ساخته می شود طبق این نقشه خواهد شد.

• اخذ تاییدیه نقشه معماری :

• پس از اخذ نقشه از مهندس معمار ، باید نقشه ها به دفتر خدمات الکترونیک شهر یا شهرداری ارائه شود و تاییدیه لازم اخذ گردد. چنانچه نقشه تایید نشد، مهندس معمار ملزم به رفع ایرادات تا اخذ تاییدیه می باشد.

• پرداخت هزینه عوارض شهرداری :

• عوارض نوسازی و عوارض شهرداری بر اساس میزان تراکم ، متراژ و کاربری ملک توسط واحد صدور پروانه ساختمان ، فیش صادر می شود. شما ملزم به پرداخت می باشید.

• پیش نویس پروانه ساخت ساختمان :

• پس از پرداخت فیش های عوارض نوسازی و عوارض شهرداری و تایید اداره درآمد شهرداری باید مدارک پیش نویس را تکمیل نمایید. این کار توسط مالک در دفتر خدمات الکترونیک شهر یا شهرداری تکمیل و فرم های مربوطه درخواست تعیین مهندسین ناظر تنظیم می گردد. پس از تعیین مهندسین ناظر در رشته های معماری ، سازه ، تاسیسات مکانیکی و برق توسط دفتر خدمات الکترونیک شهر یا شهرداری شما به عنوان مالک باید با ناظرین قرارداد منعقد نمایید.

• تکمیل پیش نویس مجوز ساخت ساختمان :

• قرارداد فی مابین مالک و مهندسین ناظر و چهار برگه سهمیه مهر شده مهندسین ناظر در چهار رشته سازه ، معماری ، برق و مکانیک به اضافه برگه تعهد به رعایت اصلاحیه و تاییدیه نما و فایل‌ نقشه های سازه ، مکانیک و برق به انضمام چک لیست‌ مباحث شش و نوزده مقررات ملی ساختمان پیرامون بارگذاری و زلزله و برگه تعهد مشاوره ژئوتکنیک و تأییدیه خاک باید تحویل دفتر خدمات یا شهرداری گردد. در این مرحله پس از گذشت از هفت خان رستم ، شما به مرحله بعدی یعنی چاپ پروانه ساختمان می رسید.

• چاپ پروانه ساختمان :

• پس از تایید نهایی نقشه‌ های ارائه شده در چهار رشته مهندسی سازه ، معماری ، مکانیک و برق و اخذ تیک تایید دفتر خدمات شهری و طرح تفصیلی بر و کف ، به تایید نهایی رئیس اداره صدور پروانه ساختمان ، معاون معماری و شهرسازی ، تاییدیه شهر و درانتها تایید شهردار منطقه نیز می رسد. لازم بذکر است تمام این روند اخذ تیک تایید به صورت سیستمی انجام می شود و درنهایت منجر به صدور پروانه ساختمان و اخذ جواز ساخت ساختمان می گردد.

مدت زمان اخذ جواز ساخت ساختمان چقدر است ؟

مدت زمان صدور پروانه ساختمان به عوامل مختلفی مانند اندازه و نوع ساختمان ، محل قرارگیری ، نوع کاربری و دستورالعمل‌های مربوط به شهرداری و بخش صدور پروانه بستگی دارد. به طور کلی ، فرآیند اخذ جواز ساخت ممکن است از چند هفته تا چند ماه طول بکشد. برای دقیق‌ تر بودن ، بهتر است با شهرداری و بخش صدور پروانه خود تماس بگیرید و اطلاعات لازم را دریافت نمایید. اما لازم بذکر است اگر خودتان مجدانه پیگیر باشید این روند کوتاهتر می شود.

هزینه اخذ جواز ساختمان چقدر است ؟

هزینه اخذ پروانه ساختمان نیز به عوامل مختلفی مانند استان ، شهر ، کاربری  ساختمان، موقعیت ساختمان ، متراژ و تعداد طبقات و دستورالعمل‌های سالانه مربوط به شهرداری و بخش عوارض نوسازی و شهرداری بستگی دارد. هزینه های دیگری نیز ممکن است بنا به کیفیت پروژه متفاوت باشد از جمله هزینه های مرتبط با  مهندسین ، مشاورین و ناظرین که به فراخور پروژه متغیر و بسیار متفاوت هستند. برای دقیق‌ تر بودن، بهتر است با کارشناسان ما در شرکت ساختمانی اسپرلوس یا دفاتر خدمات شهرداری و یا بخش صدور پروانه شهرداری منطقه خود تماس بگیرید و اطلاعات لازم را دریافت نمایید.

مدت اعتبار پروانه ساختمان چقدر است ؟

پروانه ساختمان یک مجوز رسمی است که توسط شهرداری صادر می‌شود و به مالک یا سازنده یک ساختمان اجازه می‌دهد تا آن را ساخت و بهره‌برداری نماید. برای دریافت پروانه ساختمان ، باید اطلاعات کاملی  شامل نقشه‌ های معماری، سازه، برق و مکانیک و دیگر مستندات لازم را به شهرداری ارائه نمایید.

پروانه ساختمان برای مدت محدودی صادر می‌شود و باید قبل از انقضای آن تجدید شود. همچنین، در صورتی که در طول فرآیند ساختمان‌ سازی به طول بیانجامد. توسط شهرداری اخطار داده می شود. سپس مشمول عوارض تعویق می گردد. در ضمن اگر تغییراتی در طراحی و اجرای ساختمان صورت گیرد. باید پروانه ساختمان بازنگری و به اصطلاح تغییر نقشه و اخذ تاییدیه شهرداری انجام شود.

اگر اضافه بنا ، حذف پاسیو و یا موارد اینچنینی انجام گردد نیز باید با پرداخت عوارض شهرداری ، گواهی عدم خلاف دریافت نمایید. اگر اضافه بنا از حد مجاز شهرداری بیشتر باشد. باید در کمیسیون ماده 100 مطرح شود. لازم بذکر است عموما رای به تخریب بخش غیر مجاز داده می شود.

مدت اعتبار پروانه ساختمان برای ساختمان‌ های مسکونی از تاریخ صدور پروانه ۲ سال می باشد. البته این مدت ممکن است در برخی موارد بیشتر یا کمتر باشد و بستگی به شرایطی همچون تعداد طبقات و متراژ بر حسب یک جدول خاص در شهرداری تعیین می گردد و در پروانه قید می شود.البته عموما برای ساخت یک ساختمان در مجوز ساخت ساختمان ، 3 سال ذکر می شود. توجه داشته باشد شما حتما قبل از اتمام این مهلت در صورت نیاز به تمدید پروانه ساخت ساختمان اقدام نمایید. زیرا پس از اتمام این زمان ، این امر مقدور نمی باشد.

مراحل تمدید پروانه ساختمان :

از اهم مواردی که در پروانه های صادره شده ساخت ساختمان نوشته شده است.  تاریخ اتمام عملیات ساختمانی می باشد. بطور معمول مدتی که برای اتمام عملیات ساختمانی درج می شود. با توجه به شرایط خاص هر شهر و گستردگی عملیات ساختمانی دو سال در نظر گرفته می شود.

لازم است بدانید كه تمديد مهلت پروانه براي دو نوبت و هر یک يكسال درنظر گرفته می شود. كه جمعاً با مدت اعتبار يكساله اولين پروانه سه سال مي شود. چنانچه مالك در مدت مذکور در پروانه نسبت به اتمام ساختمان اقدام نکند. در پايان مهلت مقرر ملزم به تمديد و يا اخذ پروانه جديد مي باشد. بدیهی است پروانه اتمام یافته ، فاقد اعتبار می باشد.

• 1. مدارك لازم جهت تمدید پروانه ساختمان :

  • تكميل فرم درخواست تمديد پروانه ساختمان
  • پرداخت عوارض نوسازی ( در شرایطی كه نوسازی انجام شده باشد. )
  • تعيين زمان بازديد توسط كارشناس دفتر خدمات الکترونیک شهر

• 2. بازديد كارشناس دفتر خدمات الکترونیک شهر :

  • بازديد كارشناس شهرداری ازمحل وتنظيم گزارش از وضع موجود
  • تكميل فرم گزارش عمليات روند اجرای ساختمان توسط مهندسین ناظر

• 3. اگر مجاز به تمديد پروانه ساختمان :

  • الف : باشد : تمديد پروانه ساختمان بشرح رديف 4 انجام می گردد.
  • ب : نباشد :
  • تخلف وجود دارد :
  چنانچه تخلف ساختماني گزارش گردد و توسط مامورين شهرداري گزارش تائيد گردد و چنانچه جنبه جزایی نيز داشته باشد قابل تعقيب است و از ادامه روند اجرای عمليات ساختمانی توسط واحد اجراييات شهرداری جلوگيري می گردد سپس :
  ارجاع پرونده توسط شهرداری به كميسيون ماده 100 :
  مرحله اول ) درخواست توضيح مكتوب از مالك (ظرف10روز کاری) از طرف دبير كميسيون ماده 100
  مرحله دوم ) اخذ رای كميسيون ماده 100
  اگر تصمیم كميسيون ماده 100 :
  • مبني بر جريمه باشد : به مالك جريمه تعلق ميگيرد. اگر پرداخت گردد. عمليات تمديد پروانه ساختمان و يا اخذ گواهي پايان كار ساختمان صورت می پذیرد. چنانچه جريمه کمیسیون ماده 100 پرداخت نگردد. پرونده به كميسيون تجديد نظر ماده 100 ارجاع مي گردد و رای تخريب توسط كميسيون ماده 100 صادر می گردد.
  • تخریب بنا باشد : ابلاغ حكم از سوي شهرداري به مالك كه اگر ظرف 2 ماه قلع بنا صورت گيرد در غير اينصورت شهرداری شخصا اقدام به تخریب و هزينه ها را از مالك دريافت می نماید.
  • از مهلت زمان تمديد گذشته است :
  چنانچه درخواست مالک متقاضی جهت تمديد جواز ساختمان پس از مهلت مقرر باشد برابر ضوابط مالك ملزم به پرداخت مابه التفاوت عوارض متعلقه به نرخ مصوب روز می باشد.

• 4. صدور برگه  تمديد پروانه ساختمان :

  • تكميل قسمت تمديد مهلت پروانه ساختمان توسط دفتر خدمات الکترونیک شهر
  • تایید شهرداری

نمونه پروانه ساختمان و بررسی اطلاعات درج شده :